Λέει ο παππούς μας ο Ηρόδοτος - και μεταφέρω ελεύθερα :
Ήταν πολύ- πολύ παλιά τότε που το μεγάλο έθνος των Σκυθών αποφάσισε να εκστρατεύσει εναντίον την Μήδων. Κίνησαν το λοιπόν σύμπαντες οι άντρες να περάσουν τον Ελλήσποντο και να βαδίσουν σε τόπους μακρινούς .
Σαν έφτασαν -και νίκησαν- τους καλάρεσε τους Σκύθες, μιά κι ο τόπος ήταν πολύ πιό ανεπτυγμένος, έβρισκαν πολυτελειες που ούτε να φανταστούν μπορούσαν κι οι γυναίκες εκεί ήταν πιό κοκκέτες και περισσότερο εκλεπτυσμένες απ` τις δικές τους που σερβίριζαν το φα'ί' μέσα σε ανθρώπινα κρανία. Έτσι με το : " αντε ακόμη λίγο, να δοκιμάσουμε κι αυτήν, να πλιατσικολογήσουμε κι εκείνο, να καταστρέψουμε και τ` άλλο", πέρασαν ούτε λίγο ούτε πολύ 28 ολόκληρα χρονάκια... Ε, κάποτε τους έπιασε νοσταλγία. Ξέρετε... όπως κάποιους κυρίους-ες που αφού χορτάσουν ξινά και μέλια αποφασίζουν να γυρίσουν στην οικογενειακή εστία γιά να τελειώσουν τις μέρες τους στην ασφάλεια της οικογενειακής θαλπωρής.
Ναι αλλά... Οι γυναίκες πίσω στην Σκυθία δεν είχαν την απαιτούμενη υπομονή να τους περιμένουν (ντροπή τους τι είναι 28 χρόνια; Βαρβάρισσες όμως , τι περιμένεις; Ένώ η Πηνελόπη ε; -:)
Τα βόλεψαν λοιπόν οι καυμένες όπως μπορούσαν με τους δούλους τους. Κι από την ανόσια αυτή ένωση προέκυψαν βέβαια παιδιά. Τα αρσενικά εκ των οποίων ήταν ενήλικοι άντρες, όταν πιά οι Σκύθες εδέησαν να θυμηθούν την οικογενειακή θαλπωρή. Πρόβλημα! Οι γιοί των δούλων -κι οι μπαμπάδες τους- σαν έμαθαν ότι οι Σκύθες επιστρέφουν πήραν τα όπλα να τους πετάξουν έξω απ` την χώρα. Σιγά την χώρα δηλαδή, "Σκυθικήν ερημίαν" την σώζουν οι αρχαίες γραφές, αλλά όσο νά`ναι γι αυτούς πατρίδα ήταν. Έγινε πόλεμος πολύς και νικητής κανένας. Οι Σκύθες λυσσούσαν και ξεφύσαγαν και να το καταπιούν δεν μπορούσαν το χουνέρι που τους έλαχε. Μέχρι που ένας απ` αυτούς - ο σοφότερος κατά τα φαινόμενα- τους μαζεύει μιά μέρα και τους λέει:
"Ρε `σεις, πάτε καλά; Ρε, με τους δούλους καθόμαστε και πολεμάμε;"
"Και τι να κάνουμε αφού αυτοί σηκώσαν όπλα εναντίον μας;" ρωτάνε οι πολλοί από κάτω. "Και σαν σηκώσαν αυτοί, τι πάει να πεί; Πως θα σηκώσουμε κι εμείς τα δικά μας εναντίον τους; Δεν καταλαβαίνετε ρε χαϊβάνια πως έτσι τους δίνουμε την αξία που ζητάνε;" φωνάζει ο 'σοφός'.
"Ε και τι να κάνουμε δηλαδή", απορεί το πλήθος.
"Να πιάσουμε τα μαστίγια" προτείνει ο Σκύθης , "αυτά ξέρουν οι δούλοι, αυτά φοβούνται". Έτσι κι έγινε! Κατά τον Ηρόδοτο πιάσανε οι Σκύθες τα μαστίγια, οι δούλοι σκόρπισαν στις δουλειές τους, κι οι ηλικιωμένοι πολεμιστές μπήκαν -επιτέλους - στα σπίτια τους να πιούνε το γαλατάκι τους το φοραδίσιο, να θυμηθούν τα νιάτα τους.
Τέλος
---------------------
Υγ Η ιστορία αγγίζει βέβαια τα όρια του μύθου, αλλά η διαχρονική "αλήθεια" της επιβεβαιώνεται από μιά ανάλογη της επανάστασης του `21.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Περί ήθους , και ηθικού.
ΑπάντησηΔιαγραφή-------------------------------------------
Το παρακάτω αποτελεί παράδειγμα του πόσο ανίσχυρη είναι η αριθμητική υπεροχή και πόσο ασήμαντο αποδεικνύεται το μεγαλύτερο αμυντικό πλεονέκτημα του -τότε- κόσμου (τα Τείχη της Πόλης) , όταν το ηθικό , και το ήθος , βρίσκονται στον ναδίρ.
Η αλήθεια των λόγων του κυνικού Διογένη δεν υποκείται σε χρονικούς περιορισμούς : Μην νοιάζεστε άθλιοι γιά το πόσο ισχυρά είναι τα τείχη σας ,αλλά γιά τους άνδρες που θα τα υπερασπιστούν.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
"και το εσπέρας της 23ης Ιουνίου ηγκυροβόλησεν εις Άγιον Στέφανον, ενώπιον της μεγάλης, της ισχυράς, της πολυτελούς βασιλίδος των πόλεων, ής προέκειτο η κατάκτησις. Σύμπας των σταυροφόρων και των Ενετών ο στρατός συνεποσούτο κατά τον Βιλλεαρδουίνον εις 20,000 μόλις ανδρών " (1)
(1) Κ. Παπαρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος 15ος, σελ. 317
----------------------------------------------------------------
Κατά τον Κάρυκα (2 ) οι υπερασπιστές της πόλης έφταναν τους 50,000 .
Ένα μέρος αυτής της δύναμης ήταν οι 15,000 Βάριαγοι /Βάραγκοι (3) που χρησιμοποίησε ο Μούρτζουφλος γιά να εξουδετερώσει τους τρεις πολιτικούς του αντιπάλους.
(2) Π. Κάρυκας, Δ' Σταυροφορία το Παγκόσμιο έγκλημα.
(3) Κ. Παπαρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος 15ος. σελ. 327
------------------------------------------------------------------
Θα πρέπει ακόμη να ληφθεί υπ` όψιν ότι το 1204 η Βυζαντική αυτοκρατορία , αντίθετα με το 1453, είχε σημαντικά εδάφη στην κατοχή της. Και βέβαια τα εδάφη αυτά δεν ήταν άδεια από στρατό, αλλιώς δεν θα έμεναν ούτε μέρα δικά της.
Το πόσος στρατός υπήρχε στα Βυζαντινά εδάφη εκτός Κωνσταντινούπολης, γίνεται φανερό απ` το γεγονός πως αμέσως μετά την Άλωση, ξεπήδησαν τρια Βυζαντινά κράτη - της Νίκαιας, της Τραπεζούντας και της Ηπείρου- τα οποία ήταν αρκούντως αξιόμαχα ώστε να επιβίωσουν των πολέμων με τους Σταυροφόρους.
Μάλιστα, το κράτος της Ηπείρου κατάφερε να αιχμαλωτίσει στο πεδίο της μάχης τον 2ο Φράγκο βασιλιά της Κωνσταντινούπολης (Ο πρώτος βασίλεψε μόνο ένα χρόνο.)
Τι έκανε ο στρατός στα εν λόγω εδάφη; Υπάκουε σε Βυζαντινούς επαρχιώτες άρχοντες και στασιαστές απ` τους οποίους και ελάμβανε τους μισθούς του. "Ο καθένας γιά τον εαυτό του", ήταν το σύνθημα της εποχής.
-----------------------------------------------------------------------
Σημειώσεις
Ο Βιλλεαρδουίνος, που αναφέρει ο Παπαρηγόπουλος, ήταν ο χρονικογράφος της Άλωσης του 1204 , ο οποίος συμμετείχε ως σταυροφόρος στις επιχειρήσεις.
Ο Παπαρηγόπουλος γράφει πως οι Φράγκοι πήραν τελικά την πόλη ανεβαίνοντας στα Τείχη με σκάλες από πλοία.
Ο Κορδάτος υπαινίσσεται προδοσία, με τους υποστηρικτές των Αγγέλων να ανοίγουν πύλες στους Φράγκους.
Χαρακτηριστικό του ήθους των ημερών είναι πως ο Μούρτζουφλος χρησιμοποιούσε τους 15,000 Βαράγκους του εναντίον του Αλέξιου Γ' , του Αλέξιου Δ' , και του Καναβού, την ίδια στιγμή που ο υπόλοιπος Βυζαντινός στρατός χτυπιόταν με τους Φράγκους στα Τείχη.
Συνέχεια του προηγούμενου μηνύματος ...
ΑπάντησηΔιαγραφήΕνδεικτικό του τι θα μπορούσε να είχε συμβεί με καλύτερη Βυζαντινή ηγεσία είναι ότι λίγο πριν την άφιξη των σταυροφόρων , ο αυτοκρατορικός στρατός είχε συντρίψει 80,000 Νορμανδούς οι οποίοι έχοντας κατακτήσει διαδοχικά Δυρράχιο και Θεσσαλονίκη πλησίαζαν την Κων/πολη.
(Βλ. Κ. Παπαρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος 15ος, σελ. 317 -318)
Η Ιστορία βρίθει συνομωσιών, εγκλημάτων, και κάθε είδους βρωμιάς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓι αυτό, κάποιες στιγμές που ο Άνθρωπος σηκώνεται πάνω απ` τα ανθρώπινα γενούν δέος.
Αν ψάξει κανείς τις βρίσκει - σκόρπιες και λιγοστές- τόσο στην ελληνική όσο και στην παγκόσμια Ιστορία.
Παραθέτω μία απ` αυτές.
Η επιστολή του Βατάτζη ( βασιλιά του κράτους της Νίκαιας που δημιουργήθηκε μετά την άλωση του 1204) είναι απάντηση σε επιστολή του πάπα με την οποία ζητούσε να μην ενεργεί ο στρατός της Νίκαιας εχθρικά προς τον Φράγκο βασιλιά της Κωνσταντινούπολης.
Απολαύστε την :
-------------------------------------------------------
Επιστολή Ιωάννη Βατάτση προς τον Πάπα Γρηγόριο Θ’ .
“Ιωάννης εν Χριστώ τω Θεώ πιστός βασιλεύς και αυτοκράτωρ Ρωμαίων ο Δούκας , τω αγιωτάτω πάπα της πρεσβυτέρας Ρώμης Γρηγορίω σωτηρίας και ευχών αίτησιν .
Οι αποσταλέντες παρά της σης αγιότητος κομισταί του γράμματος τούτου διετείνοντο ότι είναι της σης αγιότητος , αλλ` η βασιλεία μου αναγνούσα τα γεγραμμένα , δεν ηθέλησε να πιστεύσει ότι είναι σον , αλλ` ανθρώπου ζώντος εν εσχάτη απονοία , έχοντος δε τη ψυχήν πλήρη τύφου και αυθαδείας , διότι πώς να μη υπολάβωμεν τοιούτον τον γράψαντα , απευθυνόμενον εις την βασιλείαν μου , ως ένα των ανωνύμων και αδόξων και αφανών , μη διδαχθέντα εκ της πείρας περί του μεγέθους της αρχής ημών και της δυνάμεως ;
Δεν είχομεν χρείαν σοφίας ίνα διαγνώσωμεν τις και ποίος είναι ο σος θρόνος .Εάν έκειτο επί των νεφελών ή μετέωρός που , ίσως υπήρχεν ανάγκη σοφίας μετεωρολογικής προς ανεύρεσίν του , αλλ` επειδή είνε εστηριγμένος επί της γης , και ουδόλως διαφέρει των λοιπών θρόνων , η τούτου γνώσις πρόχειρος είνε τοις πάσι .
Και ότι μεν από του ημετέρου γένους η σοφία και το εκ ταύτης αγαθόν ήνθησε και εις άλλους διεδόθη , καλώς είρηται .Πως όμως ηγνοήθη ή και μη αγνοηθέν , πως εσιγήθη , ότι μετά της σοφίας είναι προσκεκληρωμένη εις το γένος ημών παρά του μεγάλου Κωνσταντίνου και η βασιλεία ;
Τις αγνοεί ότι και ο κλήρος της διαδοχής εκείνου εις το ημέτερον διέβη γένος, και ότι ημείς είμεθα οι τούτου κληρονόμοι και διάδοχοι ;
Έπειτα συ απαιτείς να μη αγνοήσωμεν τον σον θρόνον και τα τούτου προνόμια , αλλά και ημείς έχομεν να ανταπαιτήσωμεν όπως διαβλέψης και γνωρίσεις τα δικαιώματα ημών επί της αρχής και του κράτους της Κωνσταντινουπόλεως , όπερ από του Μεγάλου Κωνσταντίνου επί χιλιετηρίδα παραταθέν ,έφθασεν άχρις ημών .Οι γενάρχαι της βασιλείας μου , οι από του γένους των Δουκών και Κομνηνών, ίνα μη τους άλλους λέγω , τους από γενών Ελληνικών άρξαντας (1) επί πολλάς εκατοστύας ετών την αρχήν κατέσχον της Κωνσταντινουπόλεως , ούς και η της Ρώμης εκκλησία και οι ιεράρχαι προσηγόρευον Ρωμαίων αυτοκράτορας .Πως λοιπόν ημείς φαινόμεθα σοι ότι ουδαμού άρχομεν και βασιλεύομεν , εχειροτονήθη δε παρά σου ο Ιωάννης εκ Βριέννης (Πρετούνας ) ; Τίνος δίκαιον επρυτάνευσενεν τη περιστάσει ταύτη ; Πως η ση τιμία κεφαλή επαινεί την άδικον και πλεονεκτικήν γνώμη , και την ληστρικήν και μιαιφόνον κατάσχεσιν υπό των Λατίνων της Κωνσταντινουπόλεως εν μοίρα τίθεται δικαίου ;
Ημείς βιασθέντες μετεκινήθημεν του τόπου , αλλά δεν παραιτούμεθα τα δικαιώματα ημών επί της αρχής και του κράτους της Κωνσταντινουπόλεως. Ο βασιλεύς άρχει και κρατεί έθνους και λαού και πλήθους , ουχί λίθων τε και ξύλων , άτινα αποτελούσι τα τείχη και τα πυργώματα .
Το γράμμα σου περιείχε και τούτο ότι κήρυκες της σης τιμιότητος το του σταυρού διήγγειλαν κήρυγμα εις όλον τον κόσμον , και ότι πλήθος ανδρών πολεμιστών έσπευσεν εις εκδίκησιν της Αγίας Γης. Τούτο μαθόντες εχάρημεν και ελπίδων μέστοί γεγόναμεν ότι ούτοι οι εκδικηταί των αγίων τόπων ήθελον αρχίσει την εκδικίαν από της ημετέρας πατρίδος , και ότι ήθελον τιμωρήσει τους αιχμαλωτιστάς αυτής , ως βεβηλώσαντας αγίους οίκους ,ως ενυβρίσαντας θεία σκεύη , και πάσαν ανοσιουργίαν διαπράξαντας κατά χριστιανών . Επειδή όμως το γράμμα ωνόμαζε βασιλέα τον Ιωάννην Βριέννιον της Κωνσταντινουπόλεως και φίλον υιόν της σης τιμιότητος , αλλ` όστις προ πολλού απεβίωσε (2) , και προς βοήθειαν τούτου εστέλλοντο οι νέοι σταυροφόροι , εγελώμεν αναλογιζόμενοι την των αγίων τόπων ειρωνείαν και τα κατά του σταυρού παίγνια .
Επειδή δε η ση τιμιότης διά του γράμματος παρακινεί να μη παρενοχλώμεν τον σον φίλον και υιόν Ιωάννην Βριέννιον , καθιστώμεν γνωστόν εις την σην τιμιότητα ότι δεν γνωρίζομεν που γης ή θαλάσσης είνε η επικράτεια αυτού του Ιωάννου .Εάν δε περί Κωνσταντινουπόλεως είνε ο λόγος ,
δήλον καθιστώμεν και τη ση αγιότητι και πάσι τοις χριστιανοίς ,
ως ουδέποτε παυσόμεθα μαχόμενοι και πολεμούντες τοις κατέχουσι την Κωνσταντινούπολιν . Ή γαρ αν αδικοίημεν και φύσεως νόμους και πατρίδος θεσμούς , και πατέρων τάφους , και τεμένη θεία και ιερά , ει μη εκ πάσης της ισχύος τούτων ένεκα διαγωνισόμεθα . (3)
Εάν δε τις διά τούτο αγανακτή και δυσχεραίνη και οπλίζεται καθ` ημών , έχομεν πως κατά τούτου να αμυνθώμεν , πρώτον μεν διά της βοηθείας του Θεού , έπειτα δε διά των υπαρχόντων και παρ` ημίν αρμάτων και ίππων και πλήθους ανδρών μαχίμων και πολεμιστών , οίτινες πολλάκις επολέμησαν τους σταυροφόρους .Συ δε , ως Χριστού μιμητής , και του των Αποστόλων κορυφαίου διάδοχος , και γνώσιν έχων θείων τε νομίμων ,και των κατ` ανθρώπους θεσμών , θα επαινέσης ημάς υπερμαχούντας της πατρίδος και της εγγενούς αυτή ελευθερίας .
Και ταύτα μεν θα συμβώσι κατά το δοκούν τω Θεώ . Η δε βασιλεία μου πάνυ ορέγεται και ποθεί να διασώση το προς την αγίαν της Ρώμης εκκλησίαν προσήκον σέβας , και να τιμά τον θρόνον του κορυφαίου των αποστόλων Πέτρου , και εις την σην αγιότητα να έχη σχέσιν και τάξιν υιού , και να κάμνη όσα εις τιμήν και θεραπείαν αφορώσιν αυτής , μόνον εάν και η ση αγιότης μη παρίδη τα δικαιώματα της ημετέρας βασιλείας , και μη γράφη προς ημάς αφερεπόνως και ιδιωτικώς .Όπως δε διακείμεθα εν ειρήνη προς την σην αγιότητα , την του γράμματος απαιδευσίαν αλύπως υπεδέχθημεν και προς τους κομιστάς αυτού ηπίως προσηνέχθημεν .”
(πηγή: Αντώνιος Μηλιαράκης , Ιστορία του Βασιλείου της Νίκαιας και του Δεσποτάτου της Ηπείρου (1204-1261 ), Leipzig 1898, Ανατύπωση από Διονύσιο Νότη Καραβιά και Ευάγγελο Κωνσταντίνου Λάζο . )
1) Το 1204 θεωρείται ως η αφετηρία γέννησης του νέου Ελληνισμού ( Βλ . Ιστορία του νέου Ελληνισμού , Α. Βακαλόπουλος ).
2) Η επιστολή του Πάπα προς τον Βατάτση γράφτηκε ενώ ο Λατίνος αυτοκράτορας Ιωάννης Βρυένιος ήταν ζωντανός , αλλά έφτασε στην Νίκαια μετά τον θάνατο του Βρυέννιου που πέθανε στις 23 Μαρτίου 1237 .
(3) Οι υπογραμμίσεις δικές μου.
Με αφορμή την κινηματογραφική ταινία γιά τους 300 και τις Θερμοπύλες του 480 π.Χ., νομίζω είναι καλό να απομυθοποιούμε κάποια πράγματα μεταξύ μας, άσχετα με το τι θα δουν οι κουτόφραγκοι στην οθόνη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι, στις Θερμοπύλες του 480 πΧ έδωσαν τον ορισμό της γενναιότητας και της αγάπης γιά ελευθερία.
Δυστυχώς όμως, λίγο μετά τις Θερμοπύλες λοιπόν (και τη Σαλαμίνα και τις Πλαταιές) ξεκινά ο Πελοποννησιακός πόλεμος.
Και τότε οι Σπαρτιάτες συμμαχούν με τους Πέρσες (!) προκειμένου να γονατίσουν τους Αθηναίους.
Κατά την διάρκεια αυτού του πολέμου οι ήρωες των Θερμοπυλών :
Ρημάζουν τις Πλαταιές -Έτος 427 πΧ .
Οι Σπαρτιάτες περνούν τους Πλαταιείς έναν - έναν από λεπίδι. Πριν τους σφάξουν τους ρωτούσαν "τι έκανες προς όφελος της Σπάρτης σ` αυτόν το πόλεμο;" (=τον Πελοποννησιακό)
Όλοι οι Πλαταιείς έμειναν σιωπηλοί. Όλοι σφάχτηκαν. Τα γυναικόπαιδα πουλήθηκαν δούλοι.
Πηγές:
Παυσανίας, Βοιωτικά , 1, 4,
Ξενοφών, Ελληνικά, Γ’, 68
και βέβαια και ο Θουκιδίδης που γράφει ότι οι Σπαρτιάτες «απάγοντες απέκτεινον (τους Πλαταιείς) και εξαίρετον εποίησαν ουδένα»
----------------
Στους Αιγός Ποταμούς σφάζουν 4.000 άοπλους αιχμαλώτους Αθηναίους- Έτος 405 π.Χ.
Πηγές:
Ξενοφών Ελληνικά Β΄, 1
Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Λύσανδρος -Σύλλας
και βέβαια Παυσανίας , Βοιωτικά, 32, 9 :
"Αυτά ήταν όσα δόξασαν τον Λύσανδρο, άλλα τόσα όμως τον ντροπιάζουν ' στους Αιγός Ποταμούς ο Λύσανδρος σκότωσε τον Αθηναίο στρατηγό Φιλοκλή και τέσσερις περίπου χιλιάδες Αθηναίους αιχμαλώτους και δεν επέτρεψε να ταφούν,"
----------------------------------------------
Έτος 416 πΧ
Οι Σπαρτιάτες κυριεύουν τις Υσιές και σφάζουν όλους τους κατοίκους. Ολους, και τα γυναικόπαιδα!
Διόδωρος Σικελιώτης ,ΧΙΙ, 81,1
----------------------------------
Έτος 405 πΧ
Κυριεύουν την Μικρασιατική Ιασό που είναι σύμμαχος των Αθηνών. Σφάζουν όλους τους άνδρες και πουλάνε ως δούλους τα γυναικόπαιδα στον Πέρση (!) στρατηγό Τισσαφέρνη
Θουκιδίδης, VIII, 28
"Οι Πελοποννήσιοι , εξάλλου, σάλπαραν χαράματα από την Τειχιούσα....
...Όταν έφτασαν εκεί , πήγε και τους βρήκε ο Τισσαφέρνης με το στρατό του και τους έπεισε να κινηθούν εναντίον της Ιάσου, που την κρατούσε ο εχθρός του , ο Αμόργης. Χτύπησαν ξαφνικά την Ίασο και την κατέλαβαν, μιά και κανείς δεν περίμενε να φτάσουν εκεί άλλα καράβια εκτός από αθηναϊκά....
...Την πόλη την παρέδωσαν στον Τισσαφέρνη, καθώς και όλους τους αιχμαλώτους, δούλους και ελεύθερους, με την συμφωνία να πάρουν γιά τον καθένα τους ένα δαρεικό στατήρα... "
Διόδωρος Σικελιώτης,, ΧΙΙΙ, 104, 7
"Ο Λύσανδος έπλευσε με τα περισσότερα πλοία στην Ιασό της Καρίας και την κατέλαβε με έφοδο, διότι ήταν σύμμαχος των Αθηναίων, τους οκτακόσιους άνδρες της πόλης τους έσφαξε όλους, πούλησε τα γυναικόπαιδα ως λάφυρα πολέμου και ισοπέδωσε την πόλη."
------------------------------------------------------
Τα ίδια έκαναν και στις Κεδρείες της Μ.Ασίας ,
Ξενοφών, Ελληνικά, Β’, 1, 15
--------------------------------------------------
427 πΧ οι Σπαρτιάτες σβήνουν απ` το χάρτη την Τραχίνα
Λεξικό της Ελληνικής αρχαιολογίας, του Αλέξανδρου Ραγκαβή , Β΄ Τόμος , σελίδα 1.382 .
------------------------------------------
Και το πράγμα δεν τελειώνει εδώ!
Μετά τον Πελοποννησιακό πόλεμο , οι Σπαρτιάτες ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν Γαλάτες (=Κέλτες) μισθοφόρους στον πόλεμο τους με τους Θηβαίους. Συνετέλεσαν έτσι στο να γνωρίσουν οι Γαλάτες την Ελλάδα και να τους ανοίξει η όρεξη γιά την εισβολή του 279 π.Χ. και τους επόμενους ελληνογαλατικούς πολέμους. Αρχικά κλήθηκαν 50 Γαλάτες ιππείς (δηλ. 150 γιά όσους γνωρίζουν το τρόπο που πολεμούσαν οι Γαλατες ιππείς, την Τριμαρκισία.). Και στη συνέχεια άλλοι 2,000 (Peter Berresford Ellis, Kέλτες και ΄Ελληνες , σελ .58. ) που πολέμησαν στις σπαρτιατικές γραμμές γενναιότατα και με τρόπο αξιομνημόνευτο (Ξενοφώντος , Ελληνικά ,Ζ, 1, 20-21 )
"Με το που έγιναν αυτά, κατέπλευσε η βοήθεια του Διονυσίου προς Λακεδαιμονίους, που ήταν πάνω από είκοσι τριήρεις, που κουβαλούσαν πενήντα περίπου Κέλτες (=Γαλάτες ) και Ίβηρες.
Ξενοφώντος , Ελληνικά Ζ , 1, 20
Περί πολέμου ,αποτελεσμάτων και επαναλήψεων :
ΑπάντησηΔιαγραφή"Στο νερό των καναλιών που πριν χρόνια ήταν γεμάτα από ρυμουλκούμενα πλοία
τώρα βλέπει κανείς μόνο καλάμια και θάμνους.
Και στους κάποτε πολύβουους δρόμους βλέπει κανείς μόνο χόρτα πικρά .
Στα κανάλια που ήταν κάποτε γεμάτα πλοία
δεν υπάρχει πλέον κανείς
από φόβο μην τον κατασπαράξουν αγρίμια
ή τον σκοτώσουν φίδια και σκορπιοί.
Στις πεδιάδες που ήταν γεμάτες ζωή
τώρα το μόνο που κινείται είναι τα καλάμια στον άνεμο.
Το γλυκό τρεχούμενο νερό της Ακκάδ
τώρα πιά είναι πικρό.
Αν πεις "θέλω να ζήσω εδώ "
δεν υπάρχει σπίτι να σε στεγάσει.
Αν πεις "θέλω να ξεκουραστώ στην Ακκάδ"
δεν θα `βρεις γωνιά να κοιμηθείς .
Γραμμένο στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.χ .
Η Ακκάδ ήταν πόλη δίπλα στον ποταμό Τίγρη, στο έδαφος του σημερινού Ιράκ
Όταν ο Μιθριδάτης ο Μέγας πολιορκούσε την Ρόδο, σκέφτηκε να στήσει μιά τεράστια ξύλινη κατασκευή που θα ξεπερνούσε σε ύψος τα τείχη της πόλης και έτσι θα κατάφερνε να την κυριεύσει. Την κατασκεύασε λοιπόν, και ονόμασε αυτό το έργο, που γέννησε τρόμο στους Ροδίτες, Σαμβύκη. (Πιθανότερη εκδοχή να ονομάζονταν Σαμβύκη το είδος εκείνο της πολιορκητικής μηχανής).
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι υπερασπιστές βλέποντας την φοβερή απειλή προσευχήθηκαν ομαδικά στην Ίσιδα που εκείνη την εποχή ήταν η προτιμώμενη θεά του νησιού.
Και φαίνεται πως η Ίσιδα τους "άκουσε" γιατί όπως πλησίαζε η πολιορκητική κατασκευή, κατέρευσε απ` το ίδιο της το βάρος.
Περιχαρείς οι Ροδίτες χρέωσαν το" θαύμα" στην Ίσιδα και της αφιέρωσαν το κατεστραμένο κολοσσιαίο έργο του εχθρού, μετονομάζοντας έτσι την προστάτιδα θεά τους σε "Ίσιδα Σαμβύκη".
Πέρασαν χρόνια και καιροί, άλλαξαν αφεντικά στο νησί, άλλαξαν θρησκείες, αυτοκρατορίες ήρθαν και έφυγαν...
Κάτι που δεν έφυγε, κάτι που ζει ακόμη εκεί μέσα στους Ροδίτες, είναι η Μνήμη. Υπάρχει σήμερα στην Ρόδο (και πουθενά αλλού στην Ελλάδα) η "Παναγιά η Τσαμπίκα" !
Και γιά να θυμηθούμε πάλι τον Διογένη τον κυνικό απ` την Σινώπη του Πόντου του, ιδού μιά ενδιαφέρουσα ιστορία που δικαιώνει τα λεγόμενά του περί Τειχών και των υπερασπιστών τους, :
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο 1.204 η Πόλη των Πόλεων , η καλύτερα τειχισμένη πόλη του κόσμου, έπεσε σε 20.000 Φράγκους , παρά το ότι οι υπερασπιστές της υπολογίζονται σε 50.000 άνδρες.
Χρειάστηκαν μόνο 133 μέρες.
Χρειάστηκαν άλλα 45 χρόνια γιά να λυγίσει η Μονεμβασιά. Διοικούμενη από τρεις οικογένειες τους Δαιμονογιάννηδες, τους Σοφιανούς και τους Μαμωνάδες παρέμεινε ελεύθερη ενώ το σύνολο σχεδόν της Πελοποννήσου είχε υποταχτεί στους Φράγκους.
Αυτή την ανεξαρτησία, στο υπογάστριο του πριγκιπάτου τους, οι Φράγκοι δεν μπορούσαν να φυσικά να την ανεχτούν. Και έτσι το 1.246 ξεκίνησαν να πολιορκούν τον βράχο της Μονεμβασιάς.
Οι αμυνόμενοι άντεξαν 3 (ολογράφως, τρία! ) ολόκληρα χρόνια σε επιθέσεις και στερήσεις αφάνταστες. Μιά χούφτα υπερασπιστές απέναντι στους παντοδύναμους σιδερόφραχτους Φράγκους ιππότες, και στους Βενετούς που απέκλεισαν την Μονεμβασία από θάλασσα.
Και όταν τελικά μισοπεθαμένοι από πείνα και δίψα παραδόθηκαν, οι άρχοντες της Μονεμβασιάς Δαιμονογιάννης, Σοφιανός και Μαμωνάς επέβαλλαν αυτοί τους όρους στους νικητές τους:
1) Κανείς Μονεμβασιώτης δεν θα γινόταν δουλοπάροικος.
2) Κανείς Μονεμβασιώτης ναύτης δεν θα πήγαινε σε Φραγκικη γαλλέρα
3) Η Μονεμβασιά θα έμενε ελευθερη από φεουδαρχικές υποχρεώσεις.
Περίεργο πράγμα που είναι το μυαλό...
Την πρώτη φορά που το διάβασα, τι θαρρείτε πως μου ήρθε στο νου! Το τραγούδι της Μαρινέλας : "Εχθρέ, γιατί δεν ρώτησες ποιόν πας να κατακτήσεις..."
Υπερβολικός συνειρμός ίσως, αλλά στοιχηματίζω πως οι Φράγκοι δεν γνώριζαν ότι η Μονεμβασιά "αποικίστηκε" από Λακεδαιμόνιους, μετά την ανάδυσή της απ` το βυθό εξ` αιτίας σεισμού το 375 π.Χ.
1.462 μ.Χ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ αυτοκρατορία της Τραπεζούντας βρίσκεται στα χέρια του σουλτάνου Μωάμεθ , με κάποιον Αμοιρούτζη να `χει παίξει καταλυτικό ρόλο.
Κατά παράβαση συμφωνιών και με τον Αμοιρούτζη να `χει βάλει πάλι το δαχτυλάκι του ο αυτοκράτορας Δαυίδ, οι επτά γιοί του, ο αδελφός του Αλέξιος και ο ανηψιός του, εκτελούνται από τους Τούρκους.
Ο σουλτάνος διατάζει οι νεκροί να μείνουν άταφοι.
Το παρακάτω απόσπασμα γράφτηκε από ένα όχι και τόσο φιλέλληνα ιστορικό, τον Τζ. Φ. Φαλμεράϊερ, ο οποίος όμως δεν μπόρεσε να κλείσει τα μάτια στο μεγάλειο μιάς "νικημένης" αυτοκράτειρας.
"Απηγορεύθη επί ποινή θανάτου πάσα υπέρ αυτών μέριμνα. Αλλ` η τελευταία της Τραπεζούντος αυτοκρατόρισσα , Ελένη η Καντακουζηνού, περιφρονήσασα του τυράννου Μωάμεθ την απειλήν, ως ποτέ η Αντιγόνη την του Κρέοντος, έσπευσεν εν τριχίνω ιματίω κρατούσα σκαπάνη. Αποτρέπουσα δι` όλης της ημέρας τα επερχόμενα σαρκοβόρα όρνεα, έσκαψε τάφον επελθούσης της νυκτός, εν ώ μόνη έθαψε κηδεύσασα τα δέκα περιπόθητα φιλτάτων σώματα."
Ο Μωάμεθ διέταξε τον αποκεφαλισμό της , εκτός αν οι υπήκοοί της που ήταν πιά δικοί του υπήκοοι, κατάφερναν να μαζέψουν σε τρείς μέρες 15.000 δουκάτα γιά να του τα παραδώσουν.
Τα χρήματα μαζεύτηκαν σε μιά μέρα!
Η αυτοκράτειρα ελευθερώθηκε και πέθανε λίγο αργότερα από θλίψη, αποτραβηγμένη και μόνη σε μιά αχυροκαλύβα, νηστεύοντας σε όλο το μικρό υπόλοιπο της ζωής της.
Η Καρτιμάντουα και η Βουδίκα ήταν Βρεττανίδες βασίλισες που επαναστάτησαν εναντίον των πανίσχυρων Ρωμαίων.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Καράκτατος ήταν επίσης Βρεττανός επαναστάτης.
ΚΑΡΤΙΜΑΝΤΟΥΑ
Ανόητη καθόλου δε φάνηκε η Καρτιμάντουα
και γνώριζε καλά το τι έπρατε
και γνώριζε καλά πως ο Καράκτατος
έπρεπε να πεθάνει γιά να ησυχάσει το πολύπαθο νησί,
γιά τούτο και σ` αυτό το φονικό συνέργησε.
Τι αλλιώς από τους Βριγάντες τους Ικενούς και τους Τσινόβαντους
δε θα`μενε ούτε ένας. Άλλοι απ` την πείνα
αλλοι απ` τους Ρωμαίους θα πήγαιναν.
Όμως σκυλί πραγματικό ο Καράκτατος
-πως μπόρεσε χρόνους εννέα να πολεμάει διαρκώς-
κι αν η βασίλισσά μας δεν τον έστελνε
δεμένο στους Ρωμαίους θα συνέχιζε
να ξεσηκώσει τους Ουαλούς, θα συνέχιζε
έναν χαμένο από τα πριν αγώνα.
Το είδαμε εξάλλου το τι γίνηκε
λίγα χρόνια μετά στους Ικενούς.
Σαν πέθανε ο Πρασούταγος, οι Ρωμαίοι
δήμεψαν το βασίλειο ολόκληρο
απ` του φτωχού το βόδι ως τα κοπάδια
των αφεντάδων. Τι κι αν του Πρασούταγου η χήρα,
Η Βουδίκα, σήκωσε το λαό στο πόδι;
Τι κι αν οι αντάρτες Ικενοί έκαψαν
Το Βερουλάμιο το Καμουλόδανο και το Λονδίνιο;
Μυριάδες οι Ρωμαίοι έπεσαν στη χώρα
Κι ωσάν ακρίδες εκατάφαγαν τα πάντα ΄
με αρχηγό εκείνονε το λυσσασμένο Σουητόνιο Παυλίνο,
που ήτανε διαβασμένος τάχατες ο άνθρωπος.
Για τούτο λέω ήξερε τι έκανε η Καρτιμάντουα.
ήξερε ότι δεν μπορούσε να νικήσει ο Καράκτακος,
πως οι Ρωμαίοι είναι σαν μυρμήγκια
Που από παντού αθροίζονται και ρίχνουν χάμω
το πιο γενναίο θήραμα. Κι όσο σφαδάζει,
άλλα μυρμήγκια φτάνουνε κι άλλα ολοένα,
ώσπου να μείνουνε γυμνά στο χώμα
τα κόκκαλα του άμοιρου, ό,τι κι αν είναι.
Πραγματική βασίλισσα κι αρχόντισα
σκέφτηκε πρώτα το λαό της
κι ενάντια στη θέλησή της πρόσταξε
να δέσουν τον αψύθυμό της σύμμαχο.
Υστερα στο σκαμνί της έκατσε και κλαίγοντας
έγραψε μια γραφή και τον ξαπόστειλε:
«Εγώ η Καρτιμάντουα , ρήγισσα των Βριγάντων,
σας στέλνω, ω γενναίοι, τον Καράκτακο, και μη σκεφτείτε
πως θερμοκέφαλοι είμαστε όλοι οι Βρετανοί ωσάν αυτόν».
Και λένε όσοι ήτανε εκεί
πως τρεις φορές χρειάστηκε το γράμμα να γραφτεί
πριν βάλει τη βασιλική της βούλα,
γιατί δύο βολές τα δάκρυά της πέσαν αρμυρά
και ξέβαψαν τα γράμματα.
Θανάσης Γεωργιάδης, Ο Μέγας Διάκοσμος, Αγροτικές Συνεταιριστικές Εκδόσεις ΑΕ, 1984
"Τρίκαλα τη 13-6-1903
ΑπάντησηΔιαγραφήΦίλτατε κύριε Τσόντο,
εντός δύο ημερών αναχωρούμε από Καλαμπάκα διά την εργασίαν οπού γνωρίζετε. Είμεθα το όλον 10 και σας ασπαζόμεθα ολοψύχως και καλήν αντάμωσιν να δώση ο Θεός.
Ε.Γ. Καούδης
Ολοψύχως σε ασπάζομαι Λαμ. Βρανάς (Σ.Σ. εκ Σφακίων)
Κατ` εντολήν και των υπολοίπων επίσης
Γ.Πέρος (Περάκης), Γ. Δικωνυμάκης (Μακρής εκ Ρεθύμνης), Γεωργ. Σεϊμένης (από Ανώπολιν Σφακίων) ,Γ. Ζουρίδης, Γ. Στρατινάκης, Ν. Λουκάκης, Μανούσος Καντουνάτος, Ευστράτιος Μπουνάτος, και πάλιν καλήν αντάμωσιν ".
Επιστολή που βρέθηκε στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, στον φάκελλο Γ. Τσόντου-Βάρδα.
---------------------
Απόσπασμα από άρθρο του κ. Ν. Μέρτζου, περιοδικό "Μακεδονική Ζωή", Φεβρουάριος 1968.
".............
.........................
Ο Ευθύμης Καούδης δε μιλούσε πολύ. Έχοντας ένα εύελικτο σώμα από λιγοστούς μα παράτολμους άντρες, χύθηκε μεσ` τα βουνά. Χτυπήθηκε όπου βρήκε με τους κομιτατζήδες, γέμισε τα φαράγγια με τη βοή του ντουφεκιού. Στα Κορέστια ακούστηκε η απάντηση των Ελλήνων. Μιά απάντηση τολμηρή, κοφτή σαν το ατσάλι.
Στα χωριά αναθάρρεψαν. Μα οι γυναίκες εσταύρωσαν τα χέρια εμπρός στα εικονίσματα και προσευχήθηκαν. Τι μπορούσε να κάνει ένας Κρητικός με τόσους λίγους; Σε λίγο θα` ρχονταν ο μεγάλος χειμώνας και οι καινουργιοφερμένοι θα έφευγαν. Θα μπορούσαν να αντέξουν στο χιόνι, στους αέρηδες , στους λύκους, στις ατέλειωτες παγερές νύχτες των Κορεστίων, όπου ο χειμώνας έρχεται το Νοέμβρη και δεν φεύγει παρά μόνο τον Απρίλη;
Το φθινόπωρο ήρθε γρήγορα , τα φύλλα κιτρίνισαν στην κορυφή της οξυάς, άρχισαν να πέφτουν, ένα προς ένα στις πλαγιές. Το μεγάλο δάσος γυμνώνονταν κάτω από την σιγαλή ασταμάτητη βροχή του Οκτωβρίου. Οι Κρητικοί, ασυνήθιστοι σε τέτοιο χειμώνα, μόνοι, λιγοστοί, κυκλωμένοι παντού από κομιτατζήδες έπρεπε να φύγουν. Θα`ρχονταν πάλι την άνοιξη. Μα τότε ποιός θα φύλαγε , έξω απ` τον καπετάν Κώτα, τα έρημα τα Κορέστια;
"Εγώ", είπε πάλι ο Ευθύμης Καούδης.
Τυλίχτηκε στη βαριά κάπα του, κρέμασε ανάποδα , με την κάννη προς τα κάτω, το κοντό μάουζερ, άναψε τσιγάρο και έμεινε μόνος. Τα παλικάρια του τα`στειλε στην Καστοριά να παραχειμάσουν με τις φροντίδες του Δεσπότη. Αλλά αυτός, έμεινε. Ενώπιον του χειμώνος, της ερημιάς, του θανάτου της Ελλάδος.
Οι χωρικοί έτρεξαν να τον συμβουλέψουν. Ας έφευγε και αυτός. Δεν μπορούσε να σταθεί μόνος εκεί πέρα. Δεν γνώριζε τι θα πει χειμώνας στα Κορέστια. Ο Ευθύμης Καούδης τους κοίταξε έναν-έναν στα μάτια, έστριψε τσιγάρο, το άναψε.
"Εγώ δεν φοβάμαι κανέναν", είπε. Δεν φοβότανε κανένα. Ούτε τον χειμώνα. Ούτε τους Βουλγάρους. Ούτε τους λύκους. Ούτε καν τη μοναξιά...
"Κανένα", είπε ο Κρητικός . Και τα Κορέστια γέμισαν απ` την ηχώ των λόγων του :" Δεν φοβάται κανένα. Κανένα."
........
..........
Τον κυνήγησαν άγρια παντού οι κομιτατζήδες.Είχαν ακούσει τη φωνή του να πολλαπλασιάζεται στα στήθια του βουνού, να αντρειώνεται, να γίνεται φοβερή και έπεσαν πάνω του να τον εξοντώσουν. Αλλά αυτός δεν φοβότανε κανένα κι οι Βούλγαροι άρχισαν να τον φοβούνται.
................
Ξέφευγε τις παγίδες , δεν άφηνε ίχνη πάνω στο χιόνι, έμενε νύχτα έξω απ` το σκελετωμένο δάσος με τους λύκους. Και ξαφνικά , εκεί που τον είχανε χαμένο, άνοιγε μιά χαμηλή πόρτα του καφενέ και έμπαινε μέσα με το μάουζερ στο χέρι και την κάπα ριγμένη στον αριστερό ώμο ο Ευθύμης Καούδης. Χτυπούσε αλύπητα, χωρίς μιλιά, με απανωτές τουφεκιές τους κομίτες. Και ο καφενές γέμιζε απ`η μυρωδιά της μπαρούτης και του θανάτου.
Τίποτε δεν μπορούσε να τον κάνει να φύγει.
Τίποτε δεν μπορούσε να κάνει τα Κορέστια βουλγάρικα.
Έτσι πέρασε εκείνος ο βαρύς, ατελείωτος χειμώνας στα Κορέστια. Με τους κομίτες να κυνηγούν τον Καούδη, με τον Καούδη να κυνηγά τους κομίτες.
Πλησίασε η άνοιξη , άρχισαν να λιώνουν τα πρώτα χιόνια στο Βίτσι, τα νερά τρέχανε ασημιά στις πλαγιές, λάλησε ο πρώτος κούκος. Και ο Καούδης ήταν εκεί, μόνος, ατάραχος, σαν βασιλιάς στο βασίλειό του. Τα Κορέστια δεν είχανε υποκείψει. Τα Κορέστια δεν φοβότανε πιά...
......................
............................................."
Σύντομο βιογραφικό:
Ο Ευθύμης Καούδης από το Καψοδάσος των Σφακιών μπήκε πρώτος στη Μακεδονία, με αποστολή την ανίχνευση και συλλογή πληροφοριών, μαζί με άλλους τρεις συνεπαρχιώτες του. Τον Λαμπρινό Βρανά, τον Γιώργο Περάκη ή Πέρο, και τον Γεώργιο Δικώνυμο-Μακρή.
Μετά τον θάνατο του Παύλου Μελά ορίστηκε ως Γενικός αρχηγός όλων των Σφακιανών Μακεδονομάχων , μέχρι την άφιξη του Γεωργίου Κατεχάκη -απ` το Ηράκλειο - και την ανάληψη της αρχηγίας απ` αυτόν. Πολέμησε και στις δύο φάσεις του Μακεδονικού Αγώνα ( 1903-1908 και 1912-1913) και στο μεσοδιάστημά τους υπήρξε ένας απ` τους αρχηγούς του Σαμιακού κινήματος. Λόγω της ηλικίας του- να σημειωθεί ότι ήδη είχε πάρει μέρος στην επανάσταση της Κρήτης του 1895-97- οι συμπολεμιστές του τον έλεγαν "Γέρο-Καούδη".
(Πηγή: Πάρις Κελαϊδής, Μακεδονομάχοι και Ηπειρομάχοι από τα Σφακιά, Τόμος πρώτος, Μακεδονικός Αγώνας 1903-1908, Εκδ. Καράβι και Τόξο, Αθήνα 1992)
Περισσότερα γι τον Καούδη και μία φωτογραφία του :
http://pigasos.blogspot.com/2007/10/blog-post_20.html
Τον 2ο πΧ αι μια φοβερή επανάσταση σάρωσε την δυτική Μικρά Ασία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟνομάστηκε επανάσταση για την «Πολιτεία της Κοινωνίας των Ίσων». Στην Ιστορία έμεινε γνωστή και ως επανάσταση για την δημιουργία της «Πολιτείας του Ήλιου.»
Πρόκειται γιά την πρώτη επανάσταση στην Παγκόσμια Ιστορία που είχε ως σκοπό την κατάργηση της δουλείας.Είχαν προηγηθεί επαναστάσεις δούλων που είχαν όμως σκοπό να αλλάξουν θέση μετους αφέντες τους.
Ηγέτες της επανάστασης ήταν ο Αριστόνικος και ο Βλόσιος.
Ο πρώτος ήταν νόθος γιός του Ευμένη Β΄ της Περγάμου και ο δεύτερος στωικός φιλόσοφος που είχε στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις των αδερφών Γράκχων. Ως εκ τούτου φυλακίστηκε μετά την διπλή δολοφονία των ιδεολόγων αδερφών. Κατάφερε όμως να δραπετεύσει και κατέφυγε στην Μικρά Ασία όπου συνεργαζόμενος με τον Αριστόνικο έκανε άλλη μια προσπάθεια να «διορθώσει» τον Κόσμο .
Η Ρώμη κατέστειλε –όχι εύκολα- την επανάσταση , με την βοήθεια του Μιθριδάτη Ε΄ του Πόντου ( πατέρα του Μιθριδάτη Στ΄ του Μεγάλου, του Ελληνοπέρση δηλαδή βασιλιά που αργότερα θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα στη Ρώμη και θα γίνονταν η αφορμή να συλληθούν οι θησαυροί των Δελφών της Ολυμπίας των Αθηνών κλπ , από τον Σύλλα.)
Τελικά ο Αριστόνικος συνελήφθη οδηγήθηκε στη Ρώμη και θανατώθηκε.
Ο Βλόσιος πολιορκήθηκε στην Στρατονίκεια και προτίμησε την αυτοκτονία από την σύλληψη – οι Στωικοί είχαν μάλλον εύκολη την αυτοκτονία.
Βρισκόμαστε στις παραμονές του ξεσπάσματος του Μακεδονικού Αγώνα. Οι Βούλγαροι κομιτατζήδες σφάζουν , καίνε και ρημάζουν κάθε τι ελληνικό στην Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία και κυρίως τους «Γραικομάνους», αυτούς δηλαδή που δηλώνουν ελληνική συνείδηση αν και μιλούν την Μακεδονίτικη διάλεκτο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠερισσότερο όμως απ` όλους κυνηγάνε τους δασκάλους που βαφτίζουν τα παιδιά στην κολυμβήθρα του ελληνικού πολιτισμού. Εκεί εστιάζουν την προσοχή τους. Αν αποκόψουν τα παιδιά από τις ρίζες τους, αν τα αποτρέψουν απ` το να μάθουν την ιστορία τους , κερδίσανε! Από `κει και μετά είναι εύκολο να τα εκβουλγαρίσουν (το ξαναπροσπάθησαν το 1940 ).
Εκείνη την δύσκολη για τον ελληνισμό της Μακεδονίας ώρα, σαν από μηχανής Θεός εμφανίζεται ο Γερμανός Καραβαγγέλης που ως Μητροπολίτης Καστοριάς αναλαμβάνει να σηκώσει το φρόνημα των Ελλήνων και να οργανώσει- ουσιαστικά ερήμην της κυβέρνησης των Αθηνών- την αντίστασή τους απέναντι στο βουλγάρικο μαχαίρι.
Από την άλλη μεριά , αρκετοί Δυτικομακεδόνες έχουν ήδη συσπειρωθεί γύρω από τον καπετάν Κώττα από το χωριό Ρούλια που μέσα στον χαλασμό και την φωτιά βγαίνει μπροστά , υπερασπιστής των Ελλήνων Πατριαρχικών και τιμωρός τόσο των Βουλγάρων Εξαρχικών όσο και των Τούρκων δυναστών.
Ο άνθρωπος που θα φέρει σε επαφή τον σχεδόν αγράμματο Κώττα και τον απόφοιτο της σχολής Χάλκης και Διδάκτορα φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας Μητροπολίτη Γερμανό Καραβαγγέλη είναι ο διδάσκαλος Νικόλαος Τραϊνού Σιδέρης, φλογερός πατριώτης και έμπιστος του Κώττα.
Ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίο του Ν.Γ. Κοεμτζόπουλου «Καπετάν Κώττας ο πρώτος Μακεδονομάχος»
«Ο καμπούρης και κουτσός Νικόλαος Τραϊνού Σιδέρης , κοντός και κοντόφθάλμος, μα γεμάτος φλόγα και ψυχή , καθώς και ο έτερος δάσκαλος του χωριού Σίμος Κωνσταντίνου, κουτσός και αυτός, μετά την απελευθέρωσιν απελύθησαν χωρίς να λάβουν σύνταξιν , διότι «δεν είχον τα προσόντα», δηλαδή δεν είχαν δίπλωμα, μολονότι , ο ένας τουλάχιστον εκ των δύο ( Σιδέρης) , είχε διατελέσει επί 40 χρόνια δάσκαλος, κι ήταν κι οι δυό τους οι πιο σπουδαγμένοι κι οι πιό πολιτισμένοι του χωριού( Επιστολαί Παύλου Μελά , σελ. 254, Μακεδονικές Ιστορίες Γ. Χρ. Μόδη)»
Με καθημερινό κίνδυνο της ζωής τους κράτησαν την Ελλάδα ζωντανή μέσα στις σφαγές και τη φωτιά . Και η κυβέρνηση της Ελλάδας τους πέταξε στα σκουπίδια.
Η Ελλάδα τους θυμάται, τους τιμά και τους ευγνωμονεί…έστω και εν μέσω πολλών άλλων που κοιμούνται στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.
Έτος 1.400 μΧ
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Παλαιολόγος αποφασίζει να πουλήσει τoν Μυστρά και τα Καλάβρυτα στους Ιωαννίτες ιππότες, που έχουν πλέον έδρα τους την Ρόδο. Ο αυτοκράτωρ Εμμανουήλ Παλαιολόγος, αδερφός του Θεόδωρου, δίνει την έγκρισή του. Η συμφωνία κλείνει , τα χρήματα πληρώνονται.
Το τι συνέβη μετά, μας το λέει ο σύγχρονος των γεγονότων Σφραντζής…
«Στείλασα ουν η αδελφότητα τινάς των σταυροφόρων εν τη Σπάρτη (εννοεί τον Μυστρά) ίνα εγκρατείς της αρχής , ως κύριοι και δεσπόται, γενήσωνται, ο λαός ως είδεν αυτούς και ήκουσε τα γενόμενα, ώρμησαν μετά ξύλων και πετρών , μετά θυμού δράμοντες, ίνα τους απεσταλμένους σταυροφόρους αποκτείνωσι [….…]Ο δε δεσπότης κυρ Θεόδωρος ως είδε τας ελπίδας ψευσθήναι, τα χρήματα ά έλαβε τη αδελφότητι εκτείνας, όπισθεν εις Σπάρτην εν τη αυτού αρχήν θέλων ελθείν, ουκ ήθελον δεχθήναι αυτόν ο δήμος, αλλά μάλιστα και ύβρεσιν ενέπληνον. Και πολλών λόγων γενομένων και σκανδάλων, τέλος εμεσίτευσεν ο αρχιερεύς και πάλιν εδέχθησαν και έστερξαν αυτόν είναι ως και το πρότερον . Πλήν πριν του την κατοχήν λαβείν αυτόν , συνθήκας μετά όρκων συνέστησαν , ίνα μηκέτι εις τον αιώνα ενθυμηθή τάδε ποίησαι».
…
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι περισσότερη τιμή τους πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ` οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
Κ. Καβάφης , Θερμοπύλες.
----------------------------------------------------------------
Άνοιξη του 1460 μΧ
Η Πόλη των πόλεων έχει πέσει.
Η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας νοιώθει τον Οθωμανικό βρόγχο να την σφίγγει. Λίγους μήνες αργότερα, το 1461 , θα υποταχτεί κι αυτή.
Ο Μωάμεθ Β΄, ο πορθητής είναι παντοδύναμος κυρίαρχος. Ο δεσπότης του Μυστρά (1)
δημήτριος παλαιολόγος (τα μικρά γράμματα σκοπίμως, τρομάρα του, κρίμα στ` όνομα), παραδίδει στον γαμπρό του Μωάμεθ Β’ τον Μυστρά.
Ο Μωάμεθ Β΄ πηγαίνει στον Μυστρά, κάθεται μαζί με τον δημήτριο παλαιολόγο τέσσερις μέρες. Τρώει, πίνει, και μετά ξεκινά μαζί του να πάει προς το Καστρίτσι…
Ναι, αλλά εκεί κάποιοι, για μια ακόμη φορά άσημοι και ανώνυμοι, αποφάσισαν ότι έννοιες όπως «αξιοπρέπεια» και «ελευθερία» , μετράνε περισσότερο από ζωή και θάνατο.
Ένα μικρό ασήμαντο χωριουδάκι , ιδιοκτησία ουσιαστικά του δημήτριου παλαιολόγου, λέει στον -εμβρόντητο υποθέτω -κυριάρχο σουλτάνo το δικό του «μολών λαβέ».
Το` ξεραν ότι ο ηγέτης τους ο δημήτριος ήταν απ` εξω , δίπλα στον Μωάμεθ. Το`ξεραν ότι ο Μωάμεθ Β΄ ήταν παντοδύναμος. Είχε πάρει ολόκληρη Βυζαντινή αυτοκρατορία, τι ήταν ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω απ` το Καστρίτσι; Ένα φύσημα ήταν!
Ακόμη περισσότερο, με τον αφέντη τους τον δημήτριο στο πλευρό του Μωάμεθ (τι πλευρό δηλαδή, στην πατούσα του, σκουλήκι ) , γνώριζαν ότι βοήθεια δεν είχαν να περιμένουν από πουθενά.
Που βασίστηκαν;
Που ;
Ένα χωριό που αποφασίζει να αντισταθεί , μόνο του, αβοήθητο, παντέρημο. Γράφει ο ιστορικός της εποχής Κριτόβουλος :
«Ες τι πολίχνιον ερυμνότατον πάντη, το παρά την υπωρείαν του μεγάλου όρους της Σπάρτης κείμενον, ου πόρρω του άστεος Καστρίον (Καστρίτσι) ονομαζόμενον».
Ο Μωάμεθ δεν είχε φυσικά επιλογή. Τους ρίχτηκε.
Κι όπως γράφει ο Κανελλόπουλος (2) αυτοί «οι ταπεινοί και λίγοι , ήξεραν νάναι Έλληνες καλύτεροι από τον αποστάτη ηγεμόνα τους».
Ο Μωάμεθ ο πορθητής «προσέβαλεν ισχυρώς τω πολίσματι».
Και οι από μέσα;
«Οι δε ημύνοντο μάλα ευρώστως…»
Το χωράει νους ανθρώπου;
Να σ` έχει πουλήσει η ηγεσία σου.
Να αρνείσαι να παραδοθείς σ` ένα εχθρό απείρως ισχυρότερο.
Να μην έχεις καμμιά , μα καμμιά ελπίδα να νικήσεις!
Και να αμύνεσαι «μάλα ευρώστως»!
Τελικά οι Οθωμανοί το πήραν το χωριό. Πήρανε σκλάβους γυναίκες και παιδιά και εκτέλεσαν τους τριακόσιους (αυτές οι συμπτώσεις! ) υπερασπιστές που είχαν μείνει ζωντανοί. Τον διοικητή, τον πρωτεργάτη της άμυνας (3), ο Σφραντζής μας λέει ότι ο σουλτάνος «λεπίσας ετελείωσεν»!
Δίνω απόλυτο δίκαιο στον Κανελλόπουλο που γράφει :
«Οι τριακόσιοι αυτοί (καθώς κι εκείνοι , βέβαια , που είχαν πέσει στο πεδίο της μάχης) είναι ισάξιοι με τους τριακόσιους του Λεωνίδα.»
1) με την έννοια του άρχοντα , όχι του θρησκευτικού ηγέτη
2) Π. Κανελλόπουλος , «Γεννήθηκα το Χίλια τετρακόσια δύο», σελ. 385-386
3) Τον έλεγαν Προινοκοκκά
Εν Σπάρτη
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν ήξερεν ο βασιλεύς Κλεομένης, δεν τολμούσε-
δεν ήξερε έναν τέτοιον λόγο πώς να πει
προς την μητέρα του: ότι απαιτούσε ο Πτολεμαίος
για εγγύησιν της συμφωνίας των ν' αποσταλεί κι αυτή
εις Αίγυπτον και να φυλάττεται•
λίαν ταπεινωτικόν, ανοίκειον πράγμα.
Κι όλο ήρχονταν για να μιλήσει• κι όλο δίσταζε.
Κι όλο άρχιζε να λέγει• κι όλο σταματούσε.
Μα η υπέροχη γυναίκα τον κατάλαβε
(είχεν ακούσει κιόλα κάτι διαδόσεις σχετικές),
και τον ενθάρρυνε να εξηγηθεί.
Και γέλασε• κ' είπε βεβαίως πιαίνει.
Και μάλιστα χαίρονταν που μπορούσε νάναι
στο γήρας της οφέλιμη στην Σπάρτη ακόμη.
Όσο για την ταπείνωσι - μα αδιαφορούσε.
Το φρόνημα της Σπάρτης ασφαλώς δεν ήταν ικανός
να νοιώσει ένας Λαγίδης χθεσινός•
όθεν κ' η απαίτησίς του δεν μπορούσε
πραγματικώς να ταπεινώσει Δέσποιναν
Επιφανή ως αυτήν• Σπαρτιάτου βασιλέως μητέρα.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
--------------------------
Άγε, ω βασιλεύ Λακεδαιμονίων
Δεν καταδέχονταν η Κρατησίκλεια
ο κόσμος να την δει να κλαίει και να θρηνεί•
και μεγαλοπρεπής εβάδιζε και σιωπηλή.
Τίποτε δεν απόδειχνε η ατάραχη μορφή της
απ' τον καϋμό και τα τυράννια της.
Μα όσο και νάναι μια στιγμή δεν βάσταξε•
και πριν στο άθλιο πλοίο μπει να πάει στην Αλεξάνδρεια,
πήρε τον υιό της στον ναό του Ποσειδώνος,
και μόνοι σαν βρεθήκαν τον αγκάλιασε
και τον ασπάζονταν, «διαλγούντα», λέγει
ο Πλούταρχος, «και συντεταραγμένον».
Όμως ο δυνατός της χαρακτήρ επάσχισε•
και συνελθούσα η θαυμασία γυναίκα
είπε στον Κλεομένη «Άγε, ω βασιλεύ
Λακεδαιμονίων, όπως, επάν έξω
γενώμεθα, μηδείς ίδη δακρύοντας
ημάς μηδέ ανάξιόν τι της Σπάρτης
ποιούντας. Τούτο γαρ εφ' ημίν μόνον•
αι τύχαι δε, όπως αν ο δαίμων διδώ, πάρεισι.»
Και μες στο πλοίο μπήκε, πηαίνοντας προς το «διδώ».
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
-----------------------------------------------
Πληροφορίες σχετικά με τα πρόσωπα του ποίηματος
Στο δεύτερο μισό του 3ου π.Χ. αιώνα η Σπάρτη ανέδειξε υπέροχες μορφές που προσπάθησαν να την βγάλουν από την μιζέρια και την αφάνεια . Οι άνθρωποι αυτοί έμειναν σχετικά άγνωστοι γιατί δεν τα κατάφεραν , παρ` όλο που ως προσωπικότητες υπήρξαν κολοσσοί.
Ο Κλεομένης και η μητέρα του Κρατησίκλεια ήταν δύο απ` αυτούς. Ο Κλεομένης χτύπησε τα δύο μεγάλα κακά της πόλης,
"πενίαν και πλούτον... την τε γην άπασαν εις μέσον τιθέναι, και χρεών τους οφείλοντας απαλάττειν, και των ξένων κρίσιν ποιείν και δοκιμασίαν, όπως οι κάλλιστοι γενόμενοι Σπαρτιάται σώζωσι την πόλιν τοις όπλοις"
και κέρδισε μερικές μάχες γιά να τα βρει στη συνέχεια σκούρα όταν τα έβαλε με άλλους ισχυρούς της εποχής του. Υποχρεώθηκε να στείλει ομήρους την μητέρα και τα παιδιά του στον Πτολεμαίο Γ ' (απόγονο του Πτολεμαίου Λάγου και άρα Λαγίδη) ως αντάλλαγμα γιά την οικονομική βοήθεια της Αιγύπτου. Τελικά οι Μακεδόνες τον τσάκισαν και δραπέτευσε στην Αίγυπτο με σκοπό να συγκεντρώσει δυνάμεις και να επιστρέψει. Εκεί κάποιος που είχε οικονομικές διαφορές μαζί του τον διέβαλλε στον Πτολεμαίο Γ' , ο οποίος διέταξε κατ` οικον περιορισμό. Αντιλαμβανόμενος ότι έχει χαθεί κάθε ελπίδα γιά επάνοδο στη Σπάρτη ο Κλεομένης προσπάθησε να καταλάβει την Αίγυπτο με 13 φίλους του!
Η Ιστορία δεν μπορεί να εξηγήσει την παράλογη συμπεριφορά ενός ψημένου στρατηγού , αλλά αυτό ακριβώς έγινε! Βγήκε στους δρόμους με το σπαθί στο χέρι σκοτώνοντας Αιγύπτιους στρατιώτες και προσπαθώντας να ανοίξει τις φυλακές γιά να βρεί υποστηριχτές.
Απέτυχε και αυτοκτόνησε . Η Κρατησίκλεια και τα παιδιά του εκτελέστηκαν απ` τον Πτολεμαίο Δ', ο Γ' είχε πλέον αποδημήσει . Η Ιστορία σώζει την Κρατησίκλεια ώς το πρότυπο της Σπαρτιάτισας. Αγέρωχη , περήφανη, από ατσάλι καμωμένη στις δημόσιες εμφανίσεις της. Ευσυγκίνητη και ευαίσθητη στις προσωπικές της στιγμές.